Verkoop familiebedrijf laat sporen na

14.02.2011

Op een paar dagen tijd verschenen er twee gelijkaardige berichten in de kranten. Eerst was er Jacky Schoepen die zijn ongenoegen ventileerde over de Spaanse koper van Bobbejaanland. Misschien moet de familie Bobbejaanland wel terugkopen, opperde Jacky. Enkele dagen later was er Achille Janssens, die gelijkaardige geluiden liet horen in verband met Ijsboerke. Ook hij vond dat de overnemer het niet goed deed en dat de familie Ijsboerke moest terugkopen.

Dat er een moeilijke relatie kan bestaan  tussen verkopers van familiebedrijven en de nieuwe eigenaar is niet nieuw. De Nederlandse familiebedrijvenspecialist Maarten van de Kimmenade heeft er zelfs zijn doctoraal proefschrift aan gewijd. Van de Kimmenader stelt dat de koper van een familiebedrijf het niet gemakkelijk heeft. Hij beweert zelfs dat het een onmogelijke zaak is om de eigenaar van een familiebedrijf op te volgen. Het psychologisch eigenaarschap van de verkoper van een familiebedrijf is immers bijzonder groot. Het vertaalt zich in de cultuur van het familiebedrijf, die door de eigenaar is gecreëerd en waar de koper tegenaan botst. Zeer dikwijls is die cultuur zo sterk dat de nieuwe eigenaar er helemaal niet in slaagt om psychologisch eigenaarschap te verwerven. Bovendien heeft de nieuwe eigenaar vaak een totaal andere stijl van leidinggeven dan de verkoper. Als die stijl wat zakelijker is, wordt hij door de werknemers als formeel en afstandelijk ervaren.

Van de Kimmenade vervolgt dat de nieuwe eigenaar, die geen grip krijgt op de cultuur en de medewerkers, zich terugplooit en gaan regeren vanachter zijn bureau. Op die manier komt hij in een vicieuze cirkel terecht.

Van de Kimmenade besluit dat de overgang van een hechte familiale cultuur naar een procesgedreven cultuur binnen het familiebedrijf een verandering vergt, die slechts weinig kopers met succes kunnen realiseren.